Nội dung
Mùa hè là thời điểm xứ Phù Tang ngập tràn trong không khí của các lễ hội Nhật Bản linh thiêng và đầy màu sắc. Khi đi du lịch Nhật Bản vào giữa tháng 7 âm lịch, du khách sẽ được hòa mình vào lễ Obon – lễ hội có những điệu múa Bon Odori sôi động, những chiếc đèn lồng lung linh và trải nghiệm những nét văn hóa độc đáo của người Nhật.
Hãy cùng Nippon Travel khám phá những điều thú vị tại lễ hội Obon Nhật Bản để hiểu hơn về văn hóa và tâm linh của người dân Nhật Bản.
Lễ Obon là gì?
Lễ Obon (お盆) hay ngày hội báo hiếu là dịp để người Nhật tưởng nhớ và tri ân tổ tiên đã khuất – một lễ hội Phật giáo quan trọng nhất ở Nhật Bản. Có ý nghĩa tương tự như lễ Vu lan ở Việt Nam (lễ xá tội Vong Nhân), lễ hội Obon không chỉ là thời điểm để sum họp gia đình mà còn là dịp để người Nhật bày tỏ lòng biết ơn và tưởng nhớ sâu sắc đến cội nguồn.
Ý nghĩa lễ hội Obon ở Nhật
Lễ hội Obon ở Nhật Bản đã có lịch sử từ hơn 500 năm trước, bắt nguồn từ câu chuyện về một vị đệ tử Phật giáo tên là Mục Kiền Liên (Mokuren). Theo truyền thuyết, Mục Kiền Liên đã tu luyện đạt đến cảnh giới thần thông, có thể nhìn thấy được thế giới linh hồn. Khi nhìn thấy mẹ mình đang chịu khổ trong cõi Ngạ Quỷ, ông đã tìm đến Đức Phật để cầu cứu.
Đức Phật đã chỉ dạy Mục Kiền Liên cách cúng dường chư tăng vào ngày rằm tháng 7 âm lịch để cầu siêu cho mẹ. Mục Kiền Liên đã làm theo và mẹ ông đã được giải thoát khỏi cảnh khổ. Từ đó, vào ngày 15 tháng 7 âm lịch trở thành ngày lễ Vu Lan báo hiếu trong Phật giáo.
Tại Nhật Bản, lễ Vu Lan báo hiếu đã được người dân khắp đất giữ gìn và dần dần phát triển thành lễ Obon. Hàng năm, người dân Nhật tổ chức lễ Obon để thể hiện lòng biết ơn tới cha mẹ. Ngày nay, lễ hội Obon đã trở thành dịp để đoàn tụ gia đình.
Lễ Obon ở Nhật từ ngày bao nhiêu?
Lễ hội Obon Nhật Bản được tổ chức từ ngày 13 đến ngày 16 tháng 8, tuy nhiên tùy theo vùng miền có 3 mốc thời gian chính sau:
- Shichigatsu Bon: 15/7 dương lịch ở một số vùng miền Đông Nhật Bản như: Tokyo, Yokohama và vùng Tohoku.
- Lễ hội Kyu Bon: 15/7 âm lịch ở các vùng phía Bắc Kanto, Chugoku, Shikoku và các đảo ở phía Tây Nam.
- Hachigatsu Bon: 15/8 dương lịch – đây là ngày hội Obon lớn nhất trên khắp đất nước Nhật Bản.
Sự khác biệt về thời gian tổ chức này bắt nguồn từ việc chuyển đổi từ lịch âm sang lịch dương trong lịch sử Nhật Bản. Tuy nhiên, dù tổ chức vào thời điểm nào, lễ Obon vẫn mang ý nghĩa quan trọng trong việc tưởng nhớ tổ tiên và là dịp để gia đình đoàn tụ.
Lễ Obon ở Nhật nghỉ bao nhiêu ngày?
Lễ Obon không phải là một ngày lễ quốc gia nên không có ngày nghỉ nào cho người dân Nhật. Nhưng do ý nghĩa quan trọng của nó, nhiều người dân Nhật Bản sẽ:
– Sử dụng ngày phép có lương để gộp các ngày nghỉ và tạo thành một kỳ nghỉ dài hơn.
– Tận dụng ngày nghỉ cuối tuần và ngày lễ bù:
+ Ví dụ, nếu ngày 13-16 tháng 8 trùng với cuối tuần, kỳ nghỉ có thể kéo dài hơn, thậm chí lên đến 9 ngày như một số năm.
>>> Xem thêm: 11 lễ hội mùa hè Nhật Bản sôi động nhất
Các nghi thức trong lễ Obon Nhật Bản
Lễ hội Obon Nhật Bản có một số nghi thức truyền thống quan trọng, mang ý nghĩa sâu sắc trong việc tưởng nhớ và tri ân tổ tiên. Trong lễ Obon, mỗi ngày đều có những hoạt động truyền thống riêng biệt:
| Ngày 12/8: Chuẩn bị đón lễ Obon | Trước ngày lễ Obon, người dân Nhật sẽ chuẩn bị Ngựa Shouryou Uma làm từ dưa chuột và cà tím.
=> Điều này có ý nghĩa: những người đã khuất sẽ lên ngựa để nhanh chóng trở về thế gian, sau đó cưỡi bò để từ từ quay trở lại thế giới bên kia. |
| Ngày 13/8: Mukaebi (Đón tổ tiên trở về) | Ngày đầu tiên của lễ Obon, người ta đốt lửa bằng thân cành cây gai Ogara trước cửa nhà hoặc treo đèn lồng để chào đón tổ tiên trở về. |
| Ngày 14, 15/8: Viếng mộ | Vào ngày này, các gia đình cùng nhau đi thăm mộ để tưởng nhớ người đã khuất. |
| Ngày 16/8: Lễ Okuribi (Tiễn linh hồn) | Người dân thường đốt lửa hoặc thả đèn lồng (Toro Nagashi) để tiễn đưa linh hồn tổ tiên. Gia đình cùng nhau cầu nguyện và cảm ơn tổ tiên đã phù hộ trong suốt thời gian qua. |
Ngoài các nghi thức chính trên, còn có một số phong tục khác như: viết thư gửi cho người đã khuất, làm bánh Ohagi (bánh gạo nếp nhân đậu đỏ) để cúng tổ tiên… Mỗi nghi thức trong lễ Obon đều mang một ý nghĩa sâu sắc, thể hiện lòng thành kính và biết ơn của người sống đối với tổ tiên đã khuất.
Hoạt động chính trong lễ hội obon là gì?
Lễ hội Obon là một trong những lễ hội quan trọng nhất ở Nhật Bản. Các hoạt động chính trong lễ hội Obon bao gồm:
1/ Chuẩn bị đón tổ tiên: Các gia đình dọn dẹp nhà cửa, chuẩn bị mâm cúng với các món ăn đặc trưng. Một trong những món đồ chuẩn bị không thể thiếu là dưa leo và cà tím cắm bằng que tăm hoặc đũa, với ý nghĩa giúp tổ tiên trở về trần gian nhanh chóng và quay về thế giới bên kia thong thả.
2/ Lễ đón linh hồn (Mukaebon): Vào ngày đầu tiên của lễ hội (thường là 13/8), người dân đốt lửa trước bàn thờ hoặc ở vườn/cổng để dẫn lối cho linh hồn tổ tiên trở về nhà.
3/ Viếng mộ: Trong những ngày diễn ra lễ hội (thường là 14-15/8), các gia đình sẽ đi viếng mộ tổ tiên, dọn dẹp mộ phần, dâng hoa, thắp hương và dâng nước.
4/ Múa Bon Odori: Đây là một điệu múa truyền thống đặc trưng của lễ hội Obon. Người dân mặc yukata (kimono cotton nhẹ) và nhảy múa vòng tròn xung quanh sân khấu yagura, theo nhịp trống taiko và các nhạc cụ khác.
5/ Thả đèn lồng và thuyền hoa đăng (Toro Nagashi): Vào ngày cuối cùng của lễ hội (thường là 16/8), người dân thả đèn lồng và thuyền hoa đăng trôi trên sông hoặc dọc bờ biển. Hoạt động này mang ý nghĩa tiễn đưa linh hồn tổ tiên trở về thế giới bên kia.
6/ Đốt lửa tiễn đưa (Okuribi): Ở một số vùng, đặc biệt là Kyoto, có nghi lễ đốt lửa trên các ngọn núi với hình thù đặc biệt (ví dụ: chữ “Đại”) để tiễn đưa linh hồn tổ tiên.
7/ Các hoạt động vui chơi giải trí: Bên cạnh các nghi lễ tâm linh, lễ hội Obon còn có nhiều hoạt động vui chơi giải trí như các trò chơi dân gian, xem bắn pháo hoa, và thưởng thức ẩm thực đường phố.
Trải nghiệm tuyệt vời tại lễ Obon
Lễ Obon là cơ hội tuyệt vời để du khách trải nghiệm những nét đẹp văn hóa và hòa mình vào không khí truyền thống của Nhật Bản.
Chiêm ngưỡng điệu múa Bon Odori
Vũ điệu Bon Odori cuốn hút chính là linh hồn của lễ hội Obon. Bạn sẽ được hòa mình vào điệu múa Bon Odori uyển chuyển, đầy màu sắc cùng với hàng nghìn vũ công xinh đẹp. Dưới ánh đèn lồng lung linh, không khí lễ hội rộn ràng sẽ làm bạn cảm thấy vô cùng phấn khích.
Bon Odori là những giai điệu đầy đam mê, đưa du khách chạm tới những cảm xúc thăng hoa. Từ âm thanh sôi động của trống taiko, đến giai điệu sáo shakuhachi du dương, mọi người được đắm chìm trong không gian linh thiêng và lãng mạn của lễ hội.
Mặc thử trang phục Kimono
Đến với Bon Odori, bạn hãy thử khoác lên mình trang phục Yukata rực rỡ và đắm chìm trong điệu múa Bon Odori sôi động. Trong lễ Obon, phụ nữ thường mặc yukata với họa tiết hoa văn tươi sáng, trong khi đàn ông mặc jinbei tạo nên một bức tranh lễ hội rực rỡ và đầy sôi động.
Mặc thử trang phục Kimono trong lễ Obon là một trải nghiệm văn hóa thú vị và đáng nhớ. Đừng quên ghi lại những khoảnh khắc đáng nhớ này bằng những bức ảnh thật xinh nhé.
Tham gia hoạt động Toro Nagashi
Màn thả đèn lồng xuống sông là hình ảnh đẹp và ý nghĩa nhất của lễ Obon. Khi màn đêm buông xuống, dòng sông bỗng hóa thành dải ngân hà lấp lánh bởi hàng ngàn chiếc đèn lồng đủ màu sắc.
Mỗi chiếc đèn sáng lung linh mang theo một lời cầu nguyện, nhẹ nhàng trôi theo dòng nước tạo nên khung cảnh huyền ảo và đầy xúc động. Đây là khoảnh khắc thiêng liêng để mọi người tưởng nhớ đến người thân đã khuất.
Thưởng thức ẩm thực truyền thống
Đừng quên thưởng thức những món ăn đặc sắc trong lễ hội Bon, mỗi món ăn đều mang một ý nghĩa riêng:
1/ Ohagi (Bánh Ohagi): Đây là một loại bánh làm từ gạo nếp, thường có nhân đậu đỏ ngọt ngào và được phủ một lớp bột đậu nành hoặc vừng rang. Ohagi thường được dâng lên bàn thờ tổ tiên như một món quà thể hiện lòng thành kính và biết ơn.
2/ Soumen (Mì sợi lạnh): Món mì này được làm từ bột mì, thường được ăn lạnh với nước chấm tsuyu và các loại rau thơm. Soumen tượng trưng cho sợi dây kết nối giữa người sống và người đã khuất, thể hiện mong muốn linh hồn tổ tiên được thanh thản và siêu thoát.
3/ Bánh khảo truyền thống: Các loại bánh khảo làm từ bột gạo với màu sắc và thường có hình hoa sen được dâng lên bàn thờ tổ tiên trong những ngày Obon. Mỗi loại bánh mang một ý nghĩa riêng, thể hiện sự kính trọng và biết ơn đối với tổ tiên.
4/ Các món ăn khác: Ngoài những món ăn trên, mỗi gia đình thường chuẩn bị thêm những món ăn yêu thích của người đã khuất để dâng lên bàn thờ. Điều này thể hiện tình cảm và sự quan tâm của người sống đối với tổ tiên.
———————————
Câu hỏi: Món mì lạnh truyền thống của nhật thường được ăn vào dịp lễ obon có tên gọi là gì?
Món mì lạnh truyền thống của Nhật thường được ăn vào dịp lễ Obon và trong mùa hè nói chung là Somen (素麺) – mì trôi ống tre. Trong cách này, những sợi mì Somen mỏng được thả trôi theo dòng nước mát lạnh trong các máng tre dài. Thực khách sẽ đứng dọc theo máng và dùng đũa nhanh tay gắp mì khi chúng trôi qua. Sau đó, mì được nhúng vào nước chấm tsuyu và thưởng thức.
Ngoài Somen, các loại mì lạnh khác cũng phổ biến vào mùa hè và có thể xuất hiện trong các bữa ăn dịp Obon là:
– Zaru Soba (ざる蕎麦): Mì soba (kiều mạch) được luộc chín, rửa sạch, để ráo trên rổ tre và ăn kèm với nước chấm tsuyu.
– Hiyashi Chuka (冷やし中華): Đây là món mì lạnh có nguồn gốc từ Trung Quốc nhưng đã được Nhật Bản hóa. Mì được trộn với nhiều loại topping nhiều màu sắc như: dưa chuột, trứng thái sợi, thịt nguội, cà chua… và rưới nước sốt chua ngọt làm từ giấm, xì dầu, mè.
Tuy nhiên, nếu nói về món mì lạnh truyền thống đặc trưng nhất gắn liền với mùa hè và lễ Obon, thì Somen và đặc biệt là Nagashi Somen là cái tên nổi bật nhất.
Những phong tục Obon ở các vùng khác nhau
Mỗi vùng miền ở Nhật Bản đều có cách tổ chức lễ hội Obon riêng biệt, tạo nên sự phong phú và đa dạng trong văn hóa truyền thống của đất nước này.
Kyoto Gozan Okuribi
Hãy đến Kyoto vào dịp lễ Obon, để chiêm ngưỡng lễ hội Obon hoành tráng nhất Nhật Bản. Gozan Okuribi là lễ hội đốt lửa trên núi linh thiêng, hấp dẫn đông đảo du khách.
Vào ngày 16/8, những ngọn núi quanh thành phố cổ Kyoto sẽ bừng sáng với những ngọn lửa khổng lồ tạo thành các ký tự kanji như “Dai” (大), “Myo” (妙), “Ho” (法) – biểu tượng cho giác ngộ, trí tuệ và lòng từ bi. Từ xa, những ngọn lửa như những vì sao lấp lánh trên bầu trời đêm, tạo nên một bức tranh ánh sáng tuyệt đẹp và huyền ảo.
Gozan Okuribi chính là một nghi lễ tâm linh quan trọng, thể hiện lòng thành kính và tưởng nhớ đến tổ tiên. Những ngọn lửa không chỉ thắp sáng bầu trời đêm mà còn thắp sáng cả tâm hồn, mang đến cảm giác bình yên và thanh thản trong lòng mỗi người.
Shoro Nagashi Festival
Nếu bạn có dịp đến Nagasaki vào giữa tháng 8, đừng bỏ lỡ trải nghiệm độc đáo mang tên Shoro Nagashi. Không chỉ là một lễ hội truyền thống, Shoro Nagashi còn là một hành trình tâm linh đầy màu sắc, nơi bạn sẽ được đắm chìm trong không gian linh thiêng và cảm nhận văn hóa tín ngưỡng của người Nhật.
Bạn sẽ được chiêm ngưỡng những chiếc thuyền Shorobune khổng lồ, với hàng trăm chiếc đèn lồng rực rỡ, diễu hành qua khắp con phố cổ kính của Nagasaki. Ánh sáng lung linh từ những chiếc đèn lồng phản chiếu trên mặt đường, tạo nên một khung cảnh huyền ảo và đầy mê hoặc.
Khi màn đêm buông xuống, dòng sông Nagasaki trở thành sân khấu của một bức tranh ánh sáng tuyệt đẹp. Hàng ngàn chiếc thuyền nhỏ mang theo những ngọn đèn hoa đăng được thả trôi trên dòng nước tạo nên một dòng chảy ánh sáng lung linh, huyền ảo.
Hy vọng những thông tin này giúp bạn hiểu rõ hơn về lễ hội Obon ở Nhật Bản. Bạn còn chần chừ gì nữa, hãy lên kế hoạch đến thăm xứ sở hoa anh đào để tận hưởng không khí lễ hội Obon đầy màu sắc và trải nghiệm những nét đẹp văn hóa độc đáo của người Nhật!
Nippon Travel - Đơn vị tổ chức Tour du lịch Nhật Bản trọn gói - Bán vé máy bay giá rẻ - Dịch vụ xin visa du lịch Nhật Bản Nhanh - Tỷ lệ đậu 98%. Nếu quý khách có nhu cầu: Mua bảo hiểm du lịch, Sim du lịch thì hay liên hệ ngay tới Nippon Travel. CÔNG TY TNHH TM, DU LỊCH NIPPON
🏘 SB01 SP.01-37 Vinhomes Ocean Park, Gia Lâm, Hà Nội
☎ 039.699.8888
🌏 https://nippontravel.vn
Các Lễ Hội Nhật Bản Khác
